De netbeheerders zitten met hun handen in het haar. Vanwege netcongestie zou de uitbreiding en verzwaring van het laagspanningsnet zeker tien keer sneller moeten gaan dan nu het geval is. Dat kan alleen met radicale ideeën uit andere sectoren, denken Enexis, Stedin en Alliander. Daarom schrijven deze netbeheerders een internationale challenge uit.
Netcongestie is één van de grootste uitdagingen voor de energietransitie. Op veel plaatsen kunnen er geen nieuwe aansluitingen worden gerealiseerd, voor bedrijven en nieuwe wijken. Om het toenemende transport van elektriciteit aan te kunnen moet het elektriciteitsnet in woonwijken uitgebreid worden met kabels en transformatorhuisjes.
Van 100 naar 1000 buurten
Waar nu jaarlijks in 100 buurten het net wordt verzwaard, moeten dat er 1000 worden. ‘We geloven dat dat mogelijk is, en we verwachten dat de oplossing er is’, zegt woordvoerder van Enexis Diederik van Herwijnen desgevraagd. Maar die oplossing ligt niet in de opschaling van de huidige operatie. ‘We hebben een tekort aan technici. En onze huidige werknemers willen we niet zwaarder belasten, omdat je dan inlevert op kwaliteit en veiligheid. We zijn dus op zoek naar andere manieren om te versnellen.’
De innovatieafdeling van Enexis is volop bezig met allerlei pilots, maar er is meer nodig, geeft Van Herwijnen aan. ‘Natuurlijk hebben we veel kennis in huis, maar zeker niet alles. We merken dat er in andere sectoren allerlei slimme dingen worden bedacht. Zo wordt op veel plaatsen heel anders nagedacht over logistiek plannen. En bijvoorbeeld bij defensie kunnen ze onder heel barre omstandigheden een functionerend net aanleggen. Daar willen we van leren, we willen niet opnieuw het wiel gaan uitvinden.’
Het is dus een zoektocht naar technologische innovaties, maar ook een oproep om logistieke methodes en processen te verbeteren en nieuwe tools te ontwikkelen. Hoe kan de aanleg sneller? Wat kan er slimmer? Of moet het compleet anders? Alle creativiteit is welkom: van papieren oplossingen tot prototypes. De netbeheerders richten zich nadrukkelijk niet alleen op de energiesector. Ook branches als automotive, defensie en scheepvaart worden uitgenodigd om mee te denken.
Simulatiestraat
De beste ideeën worden geselecteerd op basis van hun verwachte impact en vervolgens deze partijen door de netbeheerders geholpen met het uitwerken ervan. Voor de challenge is een speciale simulatiestraat gebouwd, waar de prototypes vervolgens getest kunnen worden. Deze simulatiestraat is een buitenruimte van 300 vierkante meter die een typische Nederlandse buurt nabootst, inclusief een aantal woningen en transformatorhuisjes. De simulatiestraat wordt in november geopend.
‘Het tijdig verzwaren van onze laagspanningsnetten vormt een enorme uitdaging, die ons vraagt om te blijven kijken hoe we kunnen versnellen’, zegt Han Slootweg, COO van Enexis Groep. ‘Door het wereldwijd lanceren van dit initiatief, hopen wij oplossingen te vinden waardoor we een vertienvoudiging kunnen realiseren in het aantal buurten dat we aanpakken in een jaar. Dat is ambitieus, maar we hoeven het wiel vast niet opnieuw uit te vinden. Wie weet bestaan er in andere sectoren goede oplossingen en anders zullen we die samen gaan ontdekken.’