Installatiebedrijven maken zich zorgen over de toekomst van de technische sector. Tijdens het Grote Techniek Debat in Woerden drongen ze vorige week aan op onorthodoxe maatregelen. Komen die er? ‘Niet de techniek is het probleem, het zijn de mensen…’
Tegen de klok van vier stroomt de gelegenheidsdebatzaal in het Intechnium in Woerden behoorlijk vol, ziet Arno Visser. De voorzitter van Bouwend Nederland is een van de vele bezoekers die zo gaat luisteren naar zes kandidaat-Kamerleden die tijdens het ‘Grote Techniek Debat’ met elkaar in debat gaan over de toekomst van de Nederlandse technieksector. De VVD is van de partij, D66 heeft een afgevaardigde, NSC, JA21, GroenLinks-PvdA en ook het CDA praten mee.
Grote uitdagingen in technieksector
Zes Kamerleden op een podium krijgen is op zichzelf al best een prestatie in verkiezingstijd. Het zijn namelijk drukke tijden. ‘Niet in de laatste plaats voor brancheverenigingen’, zegt Visser. Als geen ander weet hij hoe belangrijk netwerken is en het hebben van goede contacten met ‘politiek Den Haag’. Maar op wie richt je je? Dit jaar doen er niet minder dan 27 politieke partijen mee aan de verkiezingen.
Deze zonnige woensdagmiddag gaat het over de grote uitdagingen in de technieksector. De opgaven zijn gigantisch. Zo moeten er de komende jaren honderdduizenden woningen worden gebouwd en verduurzaamd. ‘Er staat de komende jaren veel op het spel voor de sector’, trapt Mark Harbers af. Hij is voorzitter van Techniek Nederland die dit debat organiseert.
Drie onderwerpen passeren de revue. Het gaat over de ongemakken van de net ingevoerde zero-emissie-zones in Nederlandse steden, over de zwalkend beleid en de energietransitie én over het chronische tekort aan technische vakmensen, volgens oud-minister Harbers ‘een urgent probleem’. Voorafgaand aan het debat dringt hij aan op onorthodoxe maatregelen. ‘Zonder technici loopt ons land vast.’
Noodzakelijke koersvastheid
De kandidaat-Kamerleden, die na de verkiezingen misschien wel of niet in de Tweede Kamer komen (afhankelijk van de uitslag), hebben allemaal een andere achtergrond. De een werkt al jaren in de luchtvaartruimtevaarttechniek, de ander heeft een verleden bij Milieudefensie en weer een ander komt uit bakkersland. Het debat wordt op inhoud gevoerd en dat is een verademing voor de neutrale kijker. Maar welk thema ook aan bod komt: onderling zijn er soms grote verschillen.
Precies dat baart één uitgesproken ondernemer in de zaal zorgen. Na de tweede stelling staat hij op en neemt hij het woord. Er moet hem iets van het hart. “Het maakt me niet eens zozeer uit welke duurzaamheidskeuze een nieuwe regering maakt. Als die maar koersvast is en een langere periode houdbaar”, zegt hij in zoveel woorden. Wat volgt is zucht van verlichting in de zaal en een daverend applaus.
Moonshot
Er zijn ook vermeldenswaardige oneliners. Michelle Jagtenberg van D66, weet hoe je grenzen in de ruimte kunt verleggen, en zegt: ‘Echte moonshots komen er alleen door goed samen te werken. Technisch is alles mogelijk. Niet de techniek is het probleem, maar de mensen’.
Sjoukje van Oosterhout van Groenlinks-PvdA benadrukt op haar beurt dat er meer moet gebeuren om het woningbouwtempo te versnellen en de klimaatverandering tegen te gaan. ‘De woon- en klimaatcrisisis lopen helemaal uit de hand.’ Zij dringt aan op een ‘installatie-offensief’ en een ‘tochtkorting’ voor huurders van sociale huurwoningen in huizen die tochten.
Technisch talent
Stelling nummer drie gaat over de grootste zorg in de technische sector: hoe zorgen we voor voldoende aanwas van nieuw technisch talent? Moet een nieuw kabinet misschien ‘overbodige’ opleidingen ontmoedigen? Maar zo ja, hoe bepaal je dat dan en is het niet wat betuttelend? Weer zijn de meningen verdeeld.
‘Ontmoedigen? Ik stimuleer liever prioritaire opleidingen’, is een veelgehoord tegenargument. ‘Benadruk dat de techniek de motor is van de energietransitie en beloof dat dit een sector is waarin je altijd werk zult vinden…’
Woord en daad
Mooie woorden, denkt Mark Harbers, sinds 1 juli dit jaar voorzitter van Techniek Nederland, na afloop van het debat. Maar als oud-politicus en voormalig wethouder in Rotterdam weet hij ook dat woorden nog geen daden zijn.
‘Om de techniek te stimuleren, zal er iets in het nieuwe regeerakkoord moeten komen te staan’, stelt hij als de bezoekers een drankje drinken of huiswaarts gaan. Of dat gaat gebeuren, zal de tijd leren. Vandaar ook zijn noodkreet: ‘Zonder deze sector is het achter elke voordeur te droog, te nat, te donker, te warm of te koud.’
