Netbeheerder Enexis wordt door het steeds grotere energieverbruik gedwongen om de grens op te zoeken van de overbelasting en wat de veiligheidscomponenten aankunnen. ‘We kunnen het net alleen onderhouden met behulp van onze klanten’, zegt woordvoerder Diederik van Herwijnen.
De waarschuwing van netbeheerder Enexis dat er stroomuitval dreigde, sloeg in als een bom. Ook al gaat het om korte storingen op een beperkt aantal plekken en vooral op piekmomenten in de winter. Maarten Noom, directeur Assetmanagement bij Enexis, vroeg het publiek alvast om op vorstdagen het stroomverbruik meer te spreiden. Zo komt het dringende verzoek als het er echt om gaat niet als donderslag bij heldere hemel.
Fijn spel van overbelasting
Noom stelde dat er schade aan het stroomnet dreigde. Maar wat is die schade precies en hoe kan die voorkomen worden? ‘Als er te veel stroom door bepaalde componenten gaat, dan worden ze te warm en gaan ze kapot. Dan ben je verder van huis’, vertelt Van Herwijnen. ‘ Hersteloperaties zijn dan geen kwestie van een paar uur maar van een paar dagen. Er moet dan bepaald worden wat er precies waar kapot is en wat er voor nodig is om het te repareren.’
Als het gevaar op die schade te groot wordt, moet Enexis het stroomnet tijdelijk afschalen, met een stroomonderbreking tot gevolg. ‘We zoeken daarin wel de grens op van de overbelasting, en dat is een heel fijn speelveld’, geeft Van Herwijnen aan. En om dat spel zo goed mogelijk te kunnen spelen, zijn ze nu ook bezig om stations vol te stoppen met sensoren. ‘Daarmee meten we stroomverbruik, op welke tijden, hoeveel het station aankan, waar pieken ontstaan en waar ruimte is.’
Lees ook: ‘Fabrieken en ziekenhuizen hebben de sleutel in handen tegen netcongestie’
Invoed- en afnamecongestie
Daarin heeft iedereen een verantwoordelijkheid, vindt Enexis, en daar ging ook het betoog van Maarten Noom over. ‘Het stroomnet is van iedereen, dus heeft iedereen een verantwoordelijkheid’, zegt Van Herwijnen. ‘We kunnen het net alleen onderhouden met behulp van onze klanten.’ Maar om het net te ontlasten werkt Enexis ook samen met de markt.
Voor invoedcongestie werkt Enexis bijvoorbeeld samen met zonne- en windmolenparken. Als er te veel wordt opgewekt kan dat met behulp van een Real Time Interface worden gedimd. ‘Zo hoeven ze niet meer helemaal af te schakelen. We knijpen ze even en daar krijgen ze een vergoeding voor.’
Afnamecongestie is echter veel ingewikkelder, omdat de invloed van de netbeheerder beperkt is achter de meterkast. ‘We bieden contracten aan waarin staat dat bedrijven een vergoeding krijgen als ze op bepaalde tijdstippen minder stroom verbruiken.’ Een goed voorbeeld daarvan is een papierfabrikant waarbij ze kunnen zorgen dat er stroom verbruikt wordt buiten de pieken om. Ook werken ze samen met Fastned, van de laadpalen langs de snelweg, om minder te verbruiken op piekmomenten.
Voor nu en in de toekomst
Van Herwijnen benadrukt daarnaast dat uiteindelijk niet alleen maar geëlektrificeerd kan worden. ‘Dat kan het net gewoon niet aan. Daarom kijken we ook naar groen gas en waterstof. We moeten ook daarin spreiden.’
Om het stroomnet op een goede manier in de lucht te houden zijn er volgens Van Herwijnen drie strategieën. ‘Bouwen en verzwaren is de eerste. Dat is voor de toekomst. Daarnaast werken we met flexibel vermogen, dat helpt nu. Maar er moet ook geïnnoveerd worden in de sector. Daarvoor moeten we steeds kijken hoe we het net beter kunnen inrichten, en ook hoe we sneller kunnen bouwen.’