Koelen met zo’n 80 procent minder stroom dan met een airco, hoe mooi zou dat zijn? Want airco’s zijn energievreters, met bijbehorende rekening. Het Nederlandse Dutch Climate Systems zegt de oplossing gevonden te hebben. Voor de IceCube gebruiken ze een warmtewisselaar voor dauwpuntkoeling.
In de basis werkt het systeem van de IceCube met verdamping van water, en dus niet met vervuilende F-gassen. Verdamping kost namelijk energie en onttrekt daarmee warmte aan de omgeving, precies daarop is bijvoorbeeld het koelingssysteem van de mens gebaseerd: zweten. Vocht op je huid verdampt en daardoor koel je af. Dat is directe verdampingskoeling. Maar DCS verhoogt het rendement van het systeem door indirecte verdampingskoeling te gebruiken. In de IceCube worden twee gescheiden luchtstromen gebruikt, waardoor de lucht kan worden afgekoeld tot het dauwpunt.
Dieper koelen
De twee luchtstromen worden gescheiden door aluminium wanden, die een warmtewisselaar vormen. Aan de ene kant worden die aluminium wanden vochtig gehouden, en door de continue luchtstroom verdampt het water snel. Daardoor koelt het af en daarmee wordt de luchtstroom aan de andere kant van de wandene gekoeld. De luchtstroom wordt met kleppen op een ingenieuze manier geregeld, zodat ongeveer 30 procent van de ingenomen lucht wordt gebruikt voor het verdampen. Die lucht wordt vochtig en warm en wordt naar buiten afgevoerd, terwijl de gekoelde lucht de ruimte in wordt geblazen. Vervolgens versterkt dat weer de koeling, vertelt Arthur van der Lee, die vrijwel vanaf het begin betrokken was bij de ontwikkeling van de IceCube. “Want hoe kouder de lucht, hoe dieper je kunt koelen.”
Warmteterugwinning
Twee warmtewisselaars achter elkaar kunnen daarnaast ook dienen als WTW-ventilatie, die zo 80 procent warmteoverdracht realiseert. “In feite doen wij alles wat traditionele WTW ook doet”, zegt Van der Lee “Maar wij doen er koeling gratis bij. En we gebruiken nauwelijks elektrische energie, alleen voor de ventilatie. En voor bijvoorbeeld een klaslokaal gebruiken we zo’n acht kuub water per jaar. Meer niet.”
Een lang pad
Dutch Climate Systems is meer dan 15 jaar geleden begonnen, vertelt Van der Lee. “Toen was het alleen een ambitieus idee om koelen wezenlijk anders te doen. Maar dan duurzamer. Vervolgens moet je testopstellingen gaan maken, proof-of-concepts en je moet technologie gaan ontwikkelen. Dat is een lang pad, zeker voor een kleine organisatie. Maar nu is het idee marktrijp en we hebben een schaalbare productiemethode ontwikkeld. Bovendien hebben we de afgelopen tijd succesvolle proefprojecten gedraaid in scholen, zorginstellingen en kantoren. Sinds maart dit jaar zijn we vol in de verkoop.”
Scholen, kantoren en woningen
Vooral scholen zijn erg blij met deze vorm van koeling, stelt Van der Lee. “Ze hebben geen last meer van oververhitting, want ons systeem haalt zeker 10 graden af van de buitentemperatuur. En het kost geen extra geld voor energie en onderhoud. Dat geld is er bij scholen vaak namelijk niet.”
Op dit moment is de IceCube er alleen nog voor scholen, kantoren en utiliteitsgebouwen, waarin al verschillende decentrale units hangen. Maar DCS is conceptueel ook bezig met het ontwikkelen van koeling voor woningen. “Dat is een kwestie van tijd en aandacht”, stelt Van der Lee. “En de vraag is groot, dus die aandacht komt er wel.” Zeker bij sociale woningbouw kan het een goede oplossing zijn, denkt hij. “Er zijn nauwelijk jaarlijkse kosten, omdat het geen extra energie kost en vrijwel onderhoudsvrij is. Dus mensen met een kleine beurs kunnen het ook betalen.”
