Hoe werkt een warmtepomp?

24 april 2023 | 3 minuten leestijd
Geschreven door: Kees Krick

Een warmtepomp is een slimme en duurzame oplossing waarbij je gebruik maakt van herbruikbare en dus schone energie. Daardoor gaat je CO2-uitstoot flink omlaag en kun je ook nog eens aardig wat op de energiekosten besparen. Maar hoe werkt zo’n warmtepomp eigenlijk?

Een warmtepomp doet precies wat de naam aangeeft: je pompt er warmte mee je woning in, waarna je dit voor bijvoorbeeld de verwarming kunt gebruiken. In plaats van een woning mag dat natuurlijk ook een bedrijfspand zijn. Alleen, waar komt die warmte vandaan? Want anders dan bij zoiets als (drink)water, is er geen voorraadje ‘warmte’ die je via een paar slangen zomaar even uit een rivier, meer, of ondergrondse bron tevoorschijn kunt pompen. Of toch wel?

Opgeslagen warmte

Warmte is niet tastbaar. Het zit ergens in. Zoals dus in water, de bodem, maar ook in de lucht die zich om ons heen bevindt. Je moet het daarom eerst ergens uithalen, eraan onttrekken, voordat je er iets mee kunt doen. Daarmee kan de bron waar een warmtepomp zijn warmte vandaan haalt nogal verschillen, vandaar ook dat er meerdere varianten van bestaan. Een heel bekende die prima in woningen en bedrijven is toe te passen, is de zogeheten lucht/water-warmtepomp. Hierbij wordt warmte uit de buitenlucht gebruikt om water van het verwarmingssysteem en eventueel je tapwater te verwarmen. Daardoor kan het een gasgestookte CV-ketel aanvullen of zelfs vervangen.

Buiten-unit van de warmtepomp

De eerste stap bij dit type warmtepomp is het onttrekken van warmte aan de buitenlucht. Deze warmtepomp bestaat daarom uit twee delen: een binnen-unit en een buiten-unit. De buiten-unit hang je aan de gevel of plaatst het ergens op het dak. Er zit een grote ventilator in, die verse buitenlucht aanzuigt en langs een leidingstelsel blaast. In deze leiding zit een speciaal vloeistofmengel dat uitblinkt in het opnemen van warmte uit de omgeving, dat noemen we een koudemiddel. Ook als het buiten koud is en zelfs als het vriest, kan hiermee meestal nog steeds voldoende warmte aan de lucht onttrokken worden. Wel zo handig, want hoe kouder het buiten is, hoe harder je de verwarming nodig hebt, toch?

Binnen-unit van de warmtepomp

Het inmiddels door de buitenlucht opgewarmde koudemiddel wordt via de leiding naar een warmtewisselaar in de binnen-unit van de woning gebracht. In deze warmtewisselaar wordt de in het koudemiddel opgenomen buitenwarmte overgedragen aan het water dat door de leidingen van het verwarmingssysteem stroomt, of er wordt tapwater mee opgewarmd in een boiler.

Het ‘overpompen van warmte’ gebeurt bij deze warmtepomp dus in twee fasen: eerst onttrekt hij de warmte aan de buitenlucht en slaat die tijdelijk op in het koudemiddel. Daarna staat het koudemiddel deze warmte weer af aan verwarmingswater of kraanwater. Je moet warmte immers ergens in opslaan om het naar de gewenste plek te vervoeren. Een beetje vergelijkbaar met de stroom in een stroomkabel, zo ook ‘vervoer’ je warmte via een koudemiddel naar de bestemming.

Gerelateerde artikelen