‘Huizen worden nog duurder als gemeenten leges niet verlagen’

Vereniging Eigen Huis waarschuwt dat nieuwbouwhuizen volgend jaar nog duurder kunnen worden als de gemeentelijke bouwleges niet dalen. Kopers van nieuwbouwwoningen zullen vanaf volgend jaar apart moeten betalen voor de controle op de bouwkwaliteit van hun nieuwe woning, terwijl deze taak tot nu toe altijd door de gemeente werd uitgevoerd en betaald via de bouwleges.

Uit onderzoek, uitgevoerd in opdracht van Vereniging Eigen Huis, blijkt dat kopers in sommige gemeenten nu al meer dan €12.000 aan bouwleges betalen voor een starterswoning ter waarde van €300.000. Cindy Kremer, directeur van Vereniging Eigen Huis, benadrukt dat dit in strijd is met de dringende behoefte aan betaalbare woningen. Er zijn aanzienlijke onrechtvaardige verschillen tussen gemeenten, waarbij een nieuwbouwwoning in de ene gemeente tot wel €10.000 duurder kan zijn dan in een andere gemeente vanwege de bouwlegeskosten. Kremer stelt voor dat de minister een maximumbedrag vaststelt voor de bouwleges die gemeenten mogen heffen.

Naast de bouwleges voor de bouwvergunning, komen er volgend jaar ook kosten bij voor kwaliteitscontrole. Minister De Jonge verwacht een gemiddelde daling van 30% van de bouwleges, wat deze daling moet compenseren tegen de kosten van kwaliteitsborging. Kremer geeft aan dat deskundigen tot nu toe twijfelen of dit haalbaar is, vooral in het segment van betaalbare woningen tot €350.000. Vereniging Eigen Huis zal nauwlettend toezien op de bouwleges en indien nodig de minister hierop aanspreken.

Aanzienlijke verschillen

Er zijn aanzienlijke variaties in de hoogte van bouwleges tussen verschillende gemeenten. Gemiddeld betaalt een koper voor een nieuwbouwwoning van €300.000 €5.300 aan bouwleges, dat wordt verrekend in de bouwkosten. Sommige gemeenten, zoals Zeist of Wormerland, hanteren echter tarieven van meer dan €12.000, terwijl Den Haag iets meer dan €1.800 in rekening brengt en Waddinxveen €2.380. In 16 gemeenten zijn de bouwleges dit jaar met 10% of meer gestegen, met Utrecht als uitschieter met een stijging van 32%, en Zeist met nog eens 11% bovenop reeds hoge tarieven.

Aan de andere kant dalen de leges in Dantumadiel met maar liefst 31%, en ook 17 andere gemeenten, waaronder Enkhuizen, Terschelling en Amsterdam, rekenen dit jaar lagere bedragen voor nieuwbouwvergunningen.

Omgevingswet

De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen maakt deel uit van de nieuwe Omgevingswet, waarbij vergunningverlening en toezicht tijdens de bouw verdeeld worden tussen de gemeente en particuliere kwaliteitsborgers. Deze kwaliteitscontroleurs worden ingehuurd door de bouwer en betaald door de koper, wat ook geldt voor huiseigenaren die hun woning willen verbouwen en een vergunning nodig hebben. Momenteel is de gemeente verantwoordelijk voor deze controle, waarop de legeskosten zijn gebaseerd.

Het onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door IGG Bouweconomie in Den Haag. Directeur Arno Vonk benadrukt dat tijdens het onderzoek bleek dat verschillende gemeenten de legesverordening niet correct toepassen, zoals onjuiste berekeningen van bouwkosten of BTW. Dit leidt vaak tot te hoge kosten, waardoor bouwers van nieuwbouwwoningen en huiseigenaren die een vergunning voor verbouwing nodig hebben, worden geadviseerd om de legeskosten te controleren.