© pexels
Netbeheerders staan voor een forse opgave om het Nederlandse elektriciteitsnet te moderniseren, nu de vraag naar stroom door elektrificatie en duurzame opwekking snel toeneemt.
Alliander, een van de grootste spelers in dit domein, heeft recent de zes aannemers bekendgemaakt die de komende jaren honderden stroomnetten in diverse regio’s gaan versterken. De totale waarde van deze contracten schommelt tussen de 1 en 5 miljard euro, een investering die de betrouwbaarheid van het stroomnet in Noord-Holland, Friesland en Gelderland moet waarborgen. Vanaf oktober rollen de werkzaamheden uit, met een minimale duur van zes jaar en een mogelijke verlenging tot twaalf jaar.
Deze mega-aanbesteding betekent een enorme stap voorwaarts in Allianders strategie om het stroomnet buurt voor buurt aan te pakken. In plaats van versnipperde ingrepen kiest het bedrijf voor geconcentreerde projecten, wat de efficiëntie verhoogt en hinder voor bewoners beperkt. Eerdere ervaringen in buurten als Wormerveer in de Zaanstreek hebben geleerd dat tijdige beschikbaarheid van middenspanningsruimtes en een scherpe risicobehekening de sleutel vormen tot succes. De geselecteerde aannemers – Hanab Distribution, Van Gelder Kabel-, Leiding- en Montagewerken, CIAG, Dmissi Electro, de combinatie Circet Nederland en BGM Infra, plus Verkley, Baas en Pol Infratechniek – beloven deze lessen direct toe te passen.
Uiterlijk in april 2026 gaan de eerste werkzaamheden van start in plekken als Huizum Badweg in Leeuwarden, Andijk Zuid-Medemblik, Floriande West in Hoofddorp, diverse Veluwe- en Gooi-buurten, Flevoland en Batenburg-Wijchen in Gelderland. In totaal raken 26 buurten aan de beurt in de beginfase, met een opschaling naar honderden locaties in de daaropvolgende jaren.
Versterking van het stroomnet in Noord-Nederland
In Noord-Holland en Friesland, waar de druk op het stroomnet door woningbouw en industrie hoog is, richt Alliander zich op gerichte verzwaringen. Neem Leeuwarden: de Huizum Badweg-buurt krijgt als een van de eersten nieuwe kabels en transformatoren om pieken in het verbruik op te vangen. Dit past in een bredere trend, want in het eerste halfjaar van 2025 investeerde Alliander al 968 miljoen euro in de uitbreiding en het onderhoud van het energienet, met een focus op slimmer benutten van bestaande capaciteit. Die investering omvat niet alleen verzwaringen, maar ook onderhoud om het stroomnet robuust te houden tegen storingen.
Recente cijfers van Netbeheer Nederland onderstrepen de urgentie. In hun Scenario’s Editie 2025, gepubliceerd in mei, wordt geschat dat de netbeheerders tot 2030 30.000 extra technici nodig hebben om de opgave aan te kunnen. Eind 2024 stonden al 8.440 aanvragen voor netaansluitingen in de wachtrij, een cijfer dat in 2025 verder oploopt door de groei in hernieuwbare energie. Het CBS rapporteert in zijn update van juli 2025 dat de productie van hernieuwbare elektriciteit in 2024 met 12 procent steeg ten opzichte van 2023, wat de belasting op het stroomnet verder intensiveert. Alliander reageerde hierop door in september een wereldwijde challenge te lanceren om de snelheid van stroomnetverzwaringen te vertienvoudigen, een initiatief dat input zoekt van internationale experts om innovaties te versnellen.
De buurtaanpak van Alliander minimaliseert niet alleen overlast, maar optimaliseert ook de coördinatie met lokale overheden. In Gelderland, rond Wijchen, worden de werkzaamheden afgestemd met lopende infrastructurele projecten, zodat graafwerkzaamheden niet onnodig overlappen. Dit alles komt de doorlooptijd ten goede: waar eerdere verzwaringen soms maanden rekten, verwacht Alliander nu snellere afronding per buurt.
Uitdagingen en parallellen bij het stroomnet bij andere beheerders
Terwijl Alliander vaart maakt, zijn vergelijkbare initiatieven bij concurrenten in volle gang. Stedin, verantwoordelijk voor het zuiden en westen, lanceerde in mei 2025 zijn grootste aanbesteding ooit: 3,5 miljard euro voor de verzwaring van het stroomnet in maar liefst 3.000 buurten. Dit omvat twaalf jaar werk aan laagspanningsnetten, met een nadruk op het ontlasten van overbelaste gebieden in Utrecht en Zeeland.In augustus kondigde Stedin aan dat gerichte inzet van tijdelijke generatoren in de provincie Utrecht capaciteitstekorten kan opvangen, waar nieuwe woningen en warmtepompen het stroomnet onder druk zetten. In Zeeland reserveerde de beheerder in juni ruimte voor 61 bedrijven, een stap die direct bijdraagt aan economische groei zonder extra investeringen in vaste infrastructuur.
Deze projecten overlappen thematisch met Allianders aanpak: allemaal mikken ze op schaalbare, buurtgerichte ingrepen om de transitie naar een duurzamer stroomnet te ondersteunen.