Norm netbewuste nieuwbouw moet afrekenen met ‘domme’ installaties

Thomas van Belzen
Thomas van Belzen
16 december 2025
3 min

Nieuwe woningen in ten minste drie provincies moeten vanaf 2027 voldoen aan nieuwe regels voor netbewust bouwen. De norm stimuleert het gebruik van ‘slimme installaties’ en kierloos bouwen en moet vertraging van jaarlijks tienduizenden woningen helpen voorkomen.

Marrit van der Schaar, senior projectleider netcongestie bij de provincie Utrecht, is nauw betrokken bij de totstandkoming van de norm voor netbewuste nieuwbouw. Regels voor netbewust bouwen zijn volgens haar noodzakelijk.

“Wat dat is? Het betekent dat je als bouwbedrijf zorgt voor een zo laag mogelijke piekbelasting. Kierdichting en beter isoleren horen daarbij en daarnaast moet je kiezen voor apparaten die alleen aangaan als ze nodig zijn op die piekmomenten.”

Netbewust bouwen is volgens Van der Schaar geen rocket science en de nieuwe rekenregels zijn volgens haar afgestemd met de markt. In hoeverre de bouwkosten erdoor stijgen, durft ze niet te zeggen. “Maar wij verwachten dat het meevalt. Zeventig procent van de nieuwbouw voldoet al behoorlijk aan de regels. Zie de norm als een eerste, vriendelijke instapnorm.”

Een van de oplossingen

Het is de bedoeling dat die nieuwe norm begin 2027 ingaat in de provincies Flevoland, Gelderland en Utrecht. Achter de schermen is niet iedereen enthousiast, ervaart Van der Schaar. “Bouwkoepels maken zich zorgen over hogere kosten en voelen zich niet direct geroepen om ‘het probleem van netbeheerders’ op te lossen.”

Van der Schaar begrijpt die zorgen wel, maar roept alle betrokken partijen op met elkaar in gesprek te blijven over dit soort vraagstukken. Ze benadrukt dat netbewuste nieuwbouw één van de noodzakelijke oplossingen is.

“In ons geval betekent netbewust bouwen een besparing van ongeveer 18 procent (minder stroomverbruik op piekmomenten, red). Er is dus ook meer nodig.” Voor de norm ingaat, moet er nog wel een definitief besluit volgen in verschillende provincies.

En netbeheerders dan?

Wietse de Vries, innovatiemanager van bouwgroep Dijkstra Draisma die al eens netbewust bouwde, stelde twee weken geleden in Bureau Stoer dat juist ook de netbeheerders aan de bak moeten. Die zouden volgens hem veel transparanter moeten zijn en minder moeten rekenen met stuk voor stuk eigen normen.

“Ik vind die kritiek wel wat stevig”, reageert Van der Schaar. “Ik werk heel fijn samen met verschillende netbeheerders en zie dat zij knetterhard werken om hun systemen op orde te krijgen. Dat is echter superingewikkeld.” Blijf niet naar elkaar wijzen, maar los de problemen op, meent ze. Niet in de laatste plaats om woningbouw in haar eigen provincie te behoeden voor chaos.

“In Utrecht dreigen woningbouwprojecten nagenoeg compleet stil te vallen als gevolg van netcongestie, blijkt uit nieuwe inzichten die waarschijnlijk half januari het licht zien. Ik vrees dat wij in het oog van de orkaan zitten. Daar word ik oprecht zenuwachtig van”, zegt Van der Schaar in de nieuwe aflevering van de podcast Bureau Stoer over de norm voor netbewuste nieuwbouw.

Ze doet ook nog een ‘minder populair’ voorstel: “Netcongestie gaat eigenlijk over slechts 10 tot 20 avonden per jaar en dat kunnen we voorspellen. Misschien moeten we woonwijken soms op zwart zetten. Hoe erg is het om twee, drie keer paar in het donker te zitten, zodat er wel meer woningen kunnen worden gebouwd? En als je dat van tevoren weet, ga je toch wat vaker langs bij je vrienden aan de andere kant van de stad?”

Luister hier naar aflevering 7 van Bureau Stoer

Bureau Stoer aflevering 7
Dossier Netcongestie | Norm netbewuste nieuwbouw in aantocht
Met: Marrit van der Schaar, expert netcongestie provincie Utrecht
Presentatie: Thomas van Belzen
Montage: Kalynda Haaf (HaafVisual)

Eerdere afleveringen over netcongestie in Bureau Stoer 

 

‘Met AI dicht je in één keer het hele gat in het klimaatakkoord voor de gebouwde omgeving’

‘Met AI dicht je in één keer het hele gat in het klimaatakkoord voor de gebouwde omgeving’

Lees meer Pijl naar rechts icoon
Thomas van Belzen

Thomas is sinds 1 september 2025 hoofdredacteur Bouw & Installatie bij de Jaarbeurs. Daarvoor werkte hij bijna 20 jaar als (onderzoeks)journalist en podcastmaker en bij vakblad Cobouw. Hij schreef het boek Duurzaamheidsoorlog en was onder meer presentator van video-serie The Fixers en het Cobouw Café, een rondreizende talkshow.

Whitepapers

Innovatie in uitvoering: industrieel bouwen

Wees voorbereid op de bouwplaats van de toekomst.

Resultaatgericht Samenwerken (RGS).

RGS is een gestructureerde methode die vastgoedprofessionals direct ondersteunt bij kwaliteitsverbetering, kostenefficiëntie en verduurzaming.

Vijf tactieken voor meer productiviteit van field service teams

Digitale tools liggen aan de basis van een geslaagde digitale transformatie. Hoe werkt dat in de praktijk?