Afgelopen weekend opende De Groene Afslag, zelfbenoemd ‘veranderhuis voor de Nederlandse economie’, officieel de deuren van een circulair hotel, waarvan de 30 kamers door kunstenaars zijn ingericht. Dat gebeurde door alle bouwers en iedereen die de afgelopen maanden heeft meegewerkt aan de metamorfose van de voormalige militaire school in Bussum tot meest circulaire restaurant, school, hotel, kantoor-, werk- en vergadercomplex van Nederland.
Waar elders Werelddierendag wordt gevierd, riep De Groene Afslag afgelopen zaterdag zijn eigen variant uit: Wereld-eet-geen-dierendag. Aanleiding was de officiële opening van hun nieuwe locatie aan de Crailoseweg in Laren; een voormalige militaire school die volledig is verbouwd volgens circulaire principes. “Hoe mooi is het om het gebouw te laten openen door de mensen die het hebben gemaakt,” zegt oprichter Lucas Mol. “Niet de hotemetoten, maar de doeners.”
Van kazerne tot circulair minidorp
De Groene Afslag verhuisde na zes jaar uit de oude kazerne een paar honderd meter verderop naar het grotere pand. Daar is nu ruimte voor een plantaardig restaurant, kantoren, flexwerkplekken, een Veranderrschool en een hotel. Alles is gebouwd met gerecyclede of hergebruikte materialen. Balustrades bestaan uit oude dranghekken, meubels komen van een gesloten Chinees-Indonesisch restaurant en voor het plafond van het café werd isolatiemateriaal gemaakt van versnipperde bankbiljetten van de Duitse Bundesbank. “We hebben dus het duurste plafond ter wereld,” grapt Mol.
Het resultaat is een complex dat niet alleen laat zien dat circulair bouwen kan, maar ook hoe aantrekkelijk het kan zijn. “We willen laten zien dat een duurzame toekomst niet saai is, maar juist creatief, speels en vol energie,” aldus Mol.
Kunstenaarskamers met een boodschap
Centraal in de nieuwe fase van De Groene Afslag staat het hotel, waarvan de dertig kamers door evenveel kunstenaars worden ingericht. Iedere kamer is een ode aan hergebruik, natuur en verbeelding. Zo ontwierp Barend Bootsma de ‘Mush Room’, met muren en meubels van paddenstoelenmateriaal. Ontwerper Antoine Peters maakte een ‘walk-in forest’ van boomlange benen die tussen vloer en plafond reiken, als symbolische tegenhanger van de walk-in closet. Ontwerpster Simone Post creëerde een kamer die lijkt te zweven tussen boomtoppen. En de tienjarige kunstenaar Alf, inmiddels vergeleken met Kandinsky en Haring, veranderde zijn kamer Grow Up in een kleurrijk levend landschap.
Op dit moment zijn 23 kamers gereed. In oktober volgt een proefperiode waarin 250 ‘proefslapers’ worden uitgenodigd om feedback te geven.
Werkplaats voor de nieuwe economie
Naast hotel en restaurant biedt De Groene Afslag ook ruimte voor educatie en experiment. In de zogenoemde Veranderschool worden lezingen en seminars gegeven over alternatieve economische modellen, zoals de donut-economie van Kate Raworth en de betekeniseconomie van Kees Klomp.
Nieuw is de Werkplaats voor de Nieuwe Economie: een verdieping waar ondernemers, wetenschappers, kunstenaars en investeerders samenwerken aan duurzame innovaties. “We willen hier een vruchtbare humuslaag creëren waar denkers, doeners en financiers elkaar ontmoeten,” zegt Mol. Twee investeringsfondsen zijn inmiddels al in het gebouw gevestigd.
Bekroond ontwerp
Het ontwerp voor het nieuwe complex is van interieurarchitect Sanne Oomen en RAU Architecten. Hun gezamenlijke visie – circulair, licht en demontabel – leverde hen begin dit jaar de German Design Award 2025 op in de categorie Excellent Architecture.
Met de verhuizing naar de voormalige militaire school is De Groene Afslag niet alleen letterlijk, maar ook symbolisch in een nieuwe fase beland: van pioniersplek aan de rand van de snelweg naar een levend laboratorium voor de circulaire samenleving. “We willen mensen laten ervaren hoe de nieuwe economie eruitziet,” zegt Mol. “Niet als theorie, maar als iets waar je in kunt werken, eten, leren; en nu ook slapen.”
