Wat zijn WTW-installaties? Dit moet je erover weten

Zeker in goed geïsoleerde woningen is het belangrijk om goed te ventileren, bewoners kunnen immers niet oneindig dezelfde lucht blijven inademen. Dankzij een WTW-installatie kan dit zonder dat je alsnog veel van de kostbare warmte het huis uit laat glippen. Dit moet je erover weten.

Door een tijdje een raam of deur open te zetten, of de mechanische ventilatie in te schakelen, ververs je de lucht in een woning. Helaas raak je zo tegelijkertijd ook veel van de kostbare warmte kwijt en dus moet er alsnog worden bijgestookt (of gekoeld). Dit is op te lossen door een WTW-installatie te installeren. Waarbij WTW staat voor warmteterugwinning.

Warmte recyclen

Het verschil met traditionele mechanische ventilatie, is dat bij WTW-ventilatie de lucht in huis (of utiliteitsgebouw) wordt vervangen door verse buitenlucht terwijl de aangename temperatuur zoveel mogelijk behouden blijft. De afgevoerde lucht wordt namelijk langs een warmtewisselaar geleid, zodat de warmte uit deze binnenlucht onttrokken wordt. Die warmte wordt vervolgens aan de koude(re) buitenlucht overgedragen die het huis in wordt gezogen.

De buizen voor de aanvoer en afvoer van lucht zijn strikt gescheiden en ontmoeten elkaar alleen bij de warmtewisselaar. Vervolgens wordt de opgewarmde lucht via ventielen de kamers in geblazen. Omdat er steeds evenveel lucht wordt afgezogen als dat er de woning wordt ingeblazen, wordt WTW-ventilatie ook wel balansventilatie genoemd. Er gaat evenveel uit als in, afvoer en aanvoer zijn in balans. Dit recyclen van in de woning aanwezige warmte levert flinke besparingen op, ongeacht of er een cv-ketel of een warmtepomp in de woning aanwezig is.

Luchtstroom

Idealiter worden in iedere ruimte afhankelijk van het vloeroppervlak één of meerdere ventilatieventielen geïnstalleerd waaruit verse lucht stroomt. De afvoerventielen worden doorgaans in (natte) ruimten zoals keuken, badkamer en toilet geplaatst. Het daarom van belang dat de lucht vrijelijk door de woning of het pand kan stromen. Via voldoende vrije ruimte onder de binnendeuren (tussen deur en drempel of vloer), of door ventilatieroosters aan te brengen in binnendeuren of binnenmuren.

Goed geïsoleerd

Een WTW-systeem is vooral interessant voor goed geïsoleerde woningen. Is dat niet het geval, dan heeft het altijd zin om eerst de isolatie op orde te brengen en pas daarna een centrale WTW-installatie aan te leggen. Mocht er in het pand nog geen (mechanisch) ventilatiesysteem aanwezig zijn, dan is een ingrijpende renovatie nodig. Want er moeten aanvoer- en afvoerkanalen door het volledige huis aangelegd én netjes weggewerkt worden.

Decentrale installatie

Ontbreken de luchtkanalen en is het onbegonnen werk om ze aan te leggen? Dan kan decentrale ventilatie een alternatief zijn. Het wordt ook wel lokale ventilatie genoemd. Hierbij wordt een WTW-installatie in de buitengevel van een specifieke ruimte geïnstalleerd, zoals woonkamer, slaapkamer, of keuken. Het principe blijft verder hetzelfde. Je hebt op deze manier wel een WTW-gevelunit per te ventileren ruimte nodig.

Nu even niet

Bij calamiteiten (rampen) kan worden opgeroepen om ramen en deuren gesloten te houden. Daarom is het noodzakelijk dat klanten de WTW-installatie tijdelijk kunnen uitschakelen. Als het goed is, is hier een speciale schakelaar voor aanwezig. Deze schakelaar kan eveneens gebruikt worden bij stankoverlast die van buiten komt, denk aan de barbecue van de buren of als ergens brand woedt. Overigens kunnen bewoners ondanks een WTW-ventilatiesysteem gerust af en toe een raam of deur openzetten. Zodra deze weer wordt gesloten, zorgt het WTW-systeem ervoor dat alles snel weer in balans komt.

Bypass of WTW-koeler

Een goed geïsoleerd huis houdt zomerse hitte grotendeels buiten de deur. ’s Avonds en ‘s nachts zodra de buitenlucht is afgekoeld kunnen klanten eventueel een zogeheten (zomer)bypass of WTW-koeler inzetten voor extra koeling.

Een bypass zorgt ervoor dat de afgevoerde binnenlucht niet langs de warmtewisselaar gaat, waardoor de frisse buitenlucht zonder te worden opgewarmd de woning in wordt geblazen. Zodra de buitentemperatuur oploopt sluit je deze bypass weer af, vaak gebeurt dit automatisch.

Een WTW-koeler is een extra apparaat dat je aan de installatie toevoegt. Hiermee wordt de af te voeren binnenlucht eerst gekoeld (via een verdamper), zodat de aangevoerde (warme) buitenlucht hiermee afgekoeld kan worden. Waarmee je de warmtewisselaar als het ware omtovert in een koudewisselaar.

Onderhoud

Wat onderhoud betreft kan een klant zelf alle ventielen schoonmaken, bijvoorbeeld half jaarlijks of jaarlijks, dit is afhankelijk van de mate van vervuiling. Ook de filters waarmee de aangevoerde buitenlucht wordt gezuiverd kan de klant zelf reinigen en waar nodig vervangen.

Aan jou als installateur de taak om op regelmatige basis de WTW-installatie en de luchtkanalen na te kijken en te reinigen, en eventueel filters te vervangen. Raadpleeg de documentatie voor wat er nodig is op het gebied van reiniging en onderhoud en breng ook je klant hiervan op de hoogte.