Netbewust bouwen? De Friese bouwer Dijkstra Draisma deed er al ervaring mee op toen netcongestie nog nauwelijks een probleem heette. In project Buurblok delen bewoners elektriciteit, warmte en twee auto’s. “We hadden een accu nodig en dit was verreweg de goedkoopste oplossing”, licht Wietse de Vries van het innovatieve bouwbedrijf toe. “Wanneer we de Friese grens hiermee overgaan? Eerst locaties vinden.”
Wietse de Vries is innovatiemanager bij Dijkstra Draisma en weet hoe je netbewust kan bouwen. Tijd voor een interview over het zogeheten Buurblok. Dick van Ginkel, innovatiemanager bij TBI Woonlab praat ook mee. Zijn verwachtingen zijn hoog: “Ik denk dat Buurblok een heel mooi exportproduct van de provincie Friesland kan worden.”
Lees hieronder het verhaal of beluister hier de podcast
Hebben ze in Friesland nog last van netcongestie?
De Vries: “Haha. Natuurlijk. Ook wij hebben last van het feit dat aansluitingen op het stroomnet ontzettend laat komen. Als bouwbedrijf denken we wel druk mee over de oplossingen.”
Je doelt op Buurblok?
“Zeker.”
Even terug naar de tekentafel. Wat is Buurblok precies?
De Vries: “Een technische en financiële innovatie. Het leaseconcept is de financiële kant van het verhaal en vanuit de techniek hebben we gekeken hoe we de woningen met zo min mogelijk installaties van warmte én elektriciteit kunnen voorzien, zodat hun belasting op het net zo laag mogelijk uitvalt.”
Hoe bouwen jullie netbewust?
“Kort gezegd verwarmen we met één warmtepomp 10 woningen, daarnaast delen we elektriciteit. Twee elektrische auto’s zorgen voor de vereiste accucapaciteit. Voor 13 cent per kilometer kunnen bewoners gebruik maken van die deelauto’s. Maar omdat die auto’s stiekem best vaak weg zijn, hebben we uiteindelijk ook een accu in de unit zelf geplaatst.”
Hoe zien de woningen eruit?
“Net zoals onze andere woningen zijn de huizen in Buurblok volledig demontabel. Alleen de groepenkast is iets groter. Bij een buitentemperatuur van -3 graden hebben de goed geïsoleerde woningen een thermisch vermogen nodig van ‘slechts’ 1,7 kW. In Drachten gaan we nu iets soortgelijks doen met 40 woningen.”
Dus naast bouwbedrijf zijn jullie ook warmteleverancier en elektriciteitsleverancier?
“Sowieso kun je ons zien als warmteleverancier, dat zijn we al langer. We hebben meerdere esco’s (energie service company) op onze balans staan. We hebben pvt panelen op het dak liggen in combinatie met twee bodemwarmtepompen. Elektriciteitsleverancier zijn we niet. Daar hebben we ook geen vergunning voor.”
Wat was de grootste uitdaging voor deze toch bijzondere aanpak?
“De inzet van twee deelauto’s. De keuze daarvoor was heel simpel, want wij moesten accucapaciteit hebben om de pieken op te vangen. De goedkoopste manier was het aanschaffen van een tweedehands Tesla. Haal de wielen eronderuit en je hebt een accu. Maar wij zeiden: laat die wielen eronder zitten en laat bewoners de auto’s daadwerkelijk gebruiken, compleet nieuw voor ons. De ervaringen zijn positief. Het enige probleem was op een gegeven moment dat de auto’s zo vaak worden gebruikt, dat we alsnog een ‘solitaire’ accu moesten plaatsen. Overigens werd de Tesla een Kona.”
Voor wie is deze oplossing goed?
“Voor de bewoner, de verhuurder en voor ons. Voor de bewoner omdat die een hele lage energierekening heeft, voor de verhuurder die op deze manier woningen toch kan toevoegen en voor ons omdat wij weer nieuwe kennis in onze gereedschapskoffer kunnen meenemen.”
Waarom passen jullie dit concept nog niet buiten Friesland toe?
“Omdat we de eerste projecten willen doen met corporatie WoonFriesland. Daarmee zijn we ontzettend druk, want zelfs in Friesland zijn de locaties schaars. Of corporaties in de rij staan? Jawel, maar ze vinden het ook spannend. Praten met de vastgoedafdeling van woningcorporaties is als praten met een kalkoen over het kerstmaal. Een woning leasen is geen gemeengoed. Daar moeten corporaties dus ook aan wennen.”
Dit is volgens jullie een oplossing voor netcongestie. Hoe kijken netbeheerders er tegen aan?
“Toen wij een paar jaar geleden met Buurblok begonnen was netcongestie nog nauwelijks een probleem. De betrokken netbeheerder zag er toen dus ook de urgentie niet zo van in. Sterker nog: Toen wij vroegen om één centrale aansluiting werd ik onmiddellijk gebeld door Alliander… Een aansluiting voor tien woningen? Dat gaat zo maar niet.”
Benieuwd hoe dit verhaal afloopt? Luister hier naar de nieuwste aflevering van podcast Bureau Stoer
Bureau Stoer
Aflevering 6: Dossier Netcongestie | De oplossing van een Fries bouwbedrijf
Met: Wietse de Vries, innovatiemanager bij Dijkstra Draisma en Dick van Ginkel, innovatiemanager TBI Woonlab
Presentatie: Thomas van Belzen
Montage: Kalynda Haaf (HaafVisual)
Foto | Dijkstra Draisma
Luister hier naar eerdere afleveringen van Bureau Stoer
Aflevering 5: ‘Watercongestie is de volgende nachtmerrie van woningbouwers’
Aflevering 4: ‘Netcongestie is een theoretisch probleem’
Aflevering 3: De alsmaar hoger worden bezwaarmakersberg
Aflevering 2: Dossier CO2-neutraal bouwen | ‘Installatieloos bouwen is de toekomst’
Aflevering 1: ‘Bureau Stoer is geen verheerlijking van Friso de Zeeuw’
Over Bureau Stoer
Bureau Stoer is een wekelijkse, onderzoekende en nieuwsgierige podcast over dossiers die toekomstige gebiedsontwikkeling frustreren. Drie toekomstdenkers en een journalist bijten zich samen met steeds andere experts vast in tal van hoofdpijndossiers, zoals netcongestie, CO2, stikstof, klimaatadaptatie en voldoende drinkwateraansluitingen.
De afkorting ‘Stoer’ staat voor een gebouwde omgeving die Slim, Toekomstgericht, Ondernemend, Eerlijk en Realistisch is. Bureau Stoer wil problemen niet alleen adresseren en analyseren, maar ook helpen oplossen.
Het kernteam van Bureau Stoer bestaat uit drie experts op het gebied van wonen, bouwen en gebiedsontwikkelingen. Dat zijn Nicole Maarsen (versnellingstafel woningbouw, digitalisering, slimme steden), Dick van Ginkel (innovatiemanager TBI, deskundig op het gebied van regelgeving) en Jan Willem van de Groep (biobased bouwen, stroomversneller, innovatie). De presentatie is in handen van Thomas van Belzen, hoofdredacteur Bouw & Installatie bij de Jaarbeurs.
Tips of opmerkingen
Heb jij tips voor dossiers waar Bureau Stoer zich in moet vastbijten? Heb jij een probleem dat je onder hun aandacht wil brengen, een oplossing of een expert? Stuur dan een mailtje naar Bureaustoer@jaarbeurs.nl.
